Sarıkamış’ta donarak şehit olan on binlerce askere kışlık giyecek, erzak ve
mühimmat götürürken, 7 Kasım 1914’te Ereğli açıklarında Rus donanması
tarafından batırılan “Bezm-i Alem”, “Bahr-i Ahmer” ve “Mithat Paşa”
gemilerinde şehit olan 221 mürettebat 110’uncu yılında Kdz. Ereğli’de törenlerle
anıldı.
1.Dünya Savaşı devam ederken, İstanbul’dan hareket ederek Kafkas Cephesi’ne yardım
götüren ancak 7 Kasım 1914 sabahı Ereğli açıklarında Rus Savaş gemilerince batırılan
Bezm-i Alem, Bahr-i Ahmer ve Mithat Paşa gemilerinde şehit olan ve tarihe Sarıkamış
Deniz Şehitleri olarak geçen 221 şehit için Kdz. Ereğli Belediyesi tarafından sahil
bandında yaptırılan ‘Sarıkamış Deniz Şehitleri Anıtı’nda 110’uncu yılında anma töreni
düzenlendi.
Törene, Zonguldak Valisi Osman Hacıbektaşoğlu, Kdz. Ereğli Kaymakamı Mehmet Yapıcı,
Alaplı Kaymakamı Selçuk Köksal, Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Metin Ataç, Karadeniz
Bölge Komutanı Ahmet Öztürk, Belediye Başkanı Halil Posbıyık ve eşi Kadın Gücü
Kooperatifi Başkanı Neriman Posbıyık, Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Erbaş, Sarıkamış
Platformu Başkanı İrfan Koç ve yönetimi, platform üyeleri, siyasi parti ve sivil toplum
kuruluşu temsilcileri, askeri ve sivil erkan ile öğrenciler katıldı.
-SARIKAMIŞ ANITINA KADAR YÜRÜDÜLER-
Anma programına katılmak için Ereğli’de bulunan misafirler ile kent protokolü, bando
eşliğinde öğrenci ve vatandaşlarla birlikte Bozhane mevkisinden anıt önüne kadar
yürüyüş gerçekleştirdi. Anıta çelenk konulmasının ardından saygı duruşunda bulunuldu,
İstiklal Marşı okundu.
VALİ HACIBEKTAŞOĞLU: TARİHİMİZ ÇOK BÜYÜK KAHRAMANLIKLARLA DOLU
Zonguldak Valisi Osman Hacıbektaşoğlu, yaptığı konuşmada, 3 Gemide bilinen 221
şehidin bulunduğunu belirterek, “Sarıkamış kara harekatı 22 Aralık 1914’de başlamıştır.
Cepheye malzeme, donanım, mühimmat, çok önemli malzemeler, keşif uçakları,
haritalar, bir gemide de 2 alay olduğu, 1 alay diyenler de var, askerlerimizin,
denizcilerimizin olduğu 3 geminin tamamı batırıldı. Bir çok insanımızı kaybettik,
esirlerimiz oldu, karaya çıkanlar oldu. Şehitlerimizi, denizcilerimizi rahmetle anıyoruz.
Büyük bir kahramanlık hikayesidir ancak Sarıkamış kara harekatı belki burada
kaybedilmiştir” dedi.
Yaşanan olayın sadece Sarıkamış harekatı için önemli olmadığını belirten Hacıbektaşoğlu,
şunları söyledi:
“Aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğunun 1. Dünya Savaşı’na girdiğinin 29 Ekim’de
Yavuz ve Midilli Türkiye’ye sığınan Alman gemileri. Biz bunları satın aldık ve Rus
Limanlarını bombalaması ile 29 Ekim’de savaşa girmişiz ve 7 Kasım’da da Zonguldak
Limanı bombalanmış, Rus donanması tarafından ve tesadüf eseri bu 3 yük gemimize
tesadüf etmiştir ve 3 gemimiz batırılmıştır. Bu hikayeyi araştırırken okurken çok acı
gerçekler vardır. Hepimizin birey olarak kurum olarak asker olarak ifade de edildi bahriye
komutanı bir karacı, bunun gibi yine gemilerimize komuta edenler Alman subayları. Bu 3
geminin komutanı bir Alman subayı. Bunun öncesi ve sonrası var. Tabi Osmanlı
İmparatorluğu 93 harbinde esasında çok büyük bir darbe almıştır. 1876-77 yılında
Balkanları kaybetmiştir yine Kars, Ardahan, Batum’u kaybetmiştir belki bu travmayı
atlatmak için büyük bir heyecan var, arayış var belki tarafıszlık anlaşması olmasına
rağmen bir heyecanla bu topraklardan özellikle 4 vilayeti geri almak için Kafkasya’da
cephe açma fikrine Almanların yanında yerinde yer almış ve savaşa girmiştir. Bu olayda
bu açıdan çok önemlidir. Esasında 1. Dünya Savaşı’na girdiğimiz olaydır. Zonguldak
limanının aynı gün sabah bombalanması ve 3 gemimizin batırılması. Türk Milleti
kahraman bir millettir. Türk Milleti çok büyük kahramanlar yetiştirmiştir. Biz zaferlerimizi,
kahramanlıklarımızı her zaman anlattığımız gibi bu kahramanlarımız yeterince
anlatılmamıştır, anlatmamız, anlatmaya devam etmemiz lazım ve Sarıkamış kara
harekatından ve bu gemilerin yola çıkması ve batırılması ve sonrasında gelişen olaylardan
da çok büyük dersler almamız lazım.”
BAŞKAN POSBIYIK: “221 KAHRAMAN MÜRETTEBATIMIZ MİLLETİMİZİN
İSTİKBALİ İÇİN CANINI ORTAYA KOYDU”
Karadeniz Ereğli Belediye Başkanı Halil Posbıyık da yaptığı konuşmada tüm katılımcılara
Sarıkamış Deniz Şehitlerini anmak için gösterdikleri duyarlılık nedeniyle teşekkür etti.
Başkan Posbıyık şunları söyledi:
“Biz Sarıkamış destanının bu bölgenin de içinde olduğunu Birgün Sönmez hocamızdan
öğrendik. Burada şehitlerimizi sürekli anarak onların Türkiye mesajını vererek bundan
büyük bir onur duyuyoruz.
Her yıl olduğu gibi, bu 7 Kasım’da da tarihin en hüzünlü, aynı zamanda en onurlu
sayfalarından birini bir kez daha anıyoruz.
110 yıl önce, Sarıkamış’ta, vatanımızın bağımsızlık uğruna canını feda eden kahraman
Mehmetçiklerimize yardım ulaştırmak için yola çıkan
3 dev yük gemisi — Bezm-i Alem, Bahr-i Ahmer ve Mithat Paşa — Karadeniz Ereğli
açıklarında, düşmanın hain saldırısıyla sulara gömüldü.
O gün, sadece 3 gemi değil, bağımsızlık için atan yürekler, milletimizin cesur evlatlarının
kanları ve şanlı direnişleri de Karadeniz’in karanlık sularına karıştı ve 221 kahraman
mürettebatımız, milletimizin istiklali için canını ortaya koyarak, tarihe unutulmaz bir
kahramanlık sayfası ekledi.
Bu kahramanlık destanını ve bu toprakları vatan yapan değerlerimizi daima yaşatmalı;
onların canla, başla, sonsuz bir vatan sevgisiyle gösterdiği cesareti gelecek nesillerimize
aktararak, emaneti yüceltmeliyiz.
Büyük Türk milletinin özgürlük ve bağımsızlık mücadelesinde canlarını feda eden bu aziz
kahramanlarımızı,
Sarıkamış’ta vatan uğruna şehit düşen Mehmetçiklerimizi rahmetle, minnetle anıyor, aziz
hatıraları önünde bir kez daha saygıyla eğiliyoruz.”
SÖNMEZ: SARIKAMIŞ MEYDAN MUHAREBESİ KARADENİZDE KAYBEDİLDİ
Sarıkamış Platformu Onur Kurulu Üyesi ve Sarıkamış Dayanışma Gurubu Başkanı Prof.
Dr. Bingür Sönmez, Sarıkamış Meydan Muharebesinin Karadeniz’de kaybedildiğini
belirterek şu açıklamayı yaptı:
“İstanbul’dan Erzurum’a yapılacak nakliyat için Anadolu’da şose tren yolu olmaması
nedeniyle yıllardır Erzurum’a ulaşacak en uygun yol olarak İstanbul’dan Trabzon’a kadar
vapur, buradan Erzurum’a şose yol kullanılmaktaydı. Bezm-i Alem, Mithat Paşa ve Bahr-i
Ahmer gemileri bazı belgelere göre 5-6 Kasım 1914 günü saat 20.00’de, bazı belgelere
göre 6 Kasım sabahı Trabzon’a gitmek üzere İstanbul’dan boğazı geçerek yola
çıkmışlardı. Rus deniz savaşları tarihçisi monostelefe göre rus amiralin yarın 2 gemi ile
zonguldak’ı bombardıman edecektir emri üzerine 7 Kasım sabahı 08.20’de Zonguldak’a
ulaşan rus filosu saat 9.30’a kadar tek kömür liman şehrimiz olan Zonguldak’ı
bombardıman etmişlerdir. Bu bombardıman 2,5 saat sürmüştür. Sivastopol’a dönmek
üzere yol verildiği sırada önde bulunan kruvazör fırtınalı havada sisler içerisinde önce 2,
sonra 1 gemiyi siluet olarak karşılamıştır. Donanma hemen muharebe nizamı almış ve
Kafkas Cephesine İstanbul’dan asker, erzak, mühimmat, en önemlisi harita ve giyecek
getirmekte olan 3 gemi Bezm-i Alem, Mithat Paşa ve Bahr-i Ahmer Zonguldak’ın Ereğli
açıklarında batırılmıştır. Bu gemilerin başkomutanı karargahınca bir güvenlik düzeni
alınmadan Karadeniz’e açılması ve konvoya eskort yapılmaması felaketi hazırlamıştır.
Amiral Şuson’un Karadeniz’in güvenliğini sağlayamamasının bedeli çok ağır olmuştur.
İlginç olanda Amiralin Karadeniz’de donanma görevi olmadığını, sorumluluk
alamayacağını daha önce belirtmiş olmasıdır. Daha da ilginci dönemin bahriye nazırı
karacıdır. Bir önceki de karacıdır. Ömründe beklide sandala binmemiş bahriye nazırlarıydı.
Bu saldırı Rus donanmasının bizim 29 Ekim saldırımıza bir misilleme harekatı olup sürpriz
değildir. Amaç, Rus donanması nın gücünün halen yerinde olduğunu göstermektir.
-TÜRK BASINI SANSÜR NEDENİYLE BATAN GEMİLERDEN BAHSETMEDİ-
Zonguldak bombardımanı hakkında dönemin Türk basını sansür nedeniyle batan
gemilerden hiç bahsetmediği gibi elden geldiği kadar saldırıyı minimize etmişlerdir.
Zonguldak’ı bombalayıp kaçan rus donanması poti limanı bombardımanı nedeniyle
layikiyle cezalandırmış olduğu da uzun uzun anlatılmıştır. Fakat 11 Kasım tarihli İngiliz
The Time gazetesi rus resmi belgelerinden şu bilgiyi vermektedir. Rus Karadeniz Filosu
tarafından yapılan operasyonda Zonguldak açıklarında içlerinde top, uçak, cephane,
otomobil ve 60 bin asker üniforması bulunan 3 Türk gemisi batırıldı. Gemilerde bulunan
bir albay, 248 asker ile bir çok alman subayı Ruslar tarafından esir edildi denilmektedir.
Bu haberin en önemlisi 60 bin takım asker üniformasıydı. Bu üniformalar keşke
Sarıkamış’a kadar gidebilseydi. Bu habere 13 Kasım’da Türk Başkomutanlığından gelen
cevap ‘Boş olarak gönderilen Bezm-i Alem, Mithat Paşa ve Bahr-i Ahmer vapurlarının
Zonguldak’ı bombalayan rus filolarına rast gelerek batırıldığı, 219 kişinin sadece
mürettebatın esir düştüğü deklare edilmiştir. Her nekadar başkomutanlık bu gemilerin
boş olduğunu iddia etse de Kafkas cephesine taarruz için malzeme taşıdığı ortaya
çıkmıştır. Aralık 1914’de Sarıkamış’ta yapılacak Türk taarruzu için elzem nitelikteki lojistik malzeme bu vapurlarla taşınmaktaydı. Rusların bu vapurları batırması beklide cephenin
kaderini değiştiren en önemli olaylardan birisi olarak tarihe geçecektir. Belkide Sarıkamış
Kafkas Cephesi Karadeniz’de kaybedilmiştir. Zonguldak donanmaya kömür sağlayan tek
liman olduğu için rus donanması tarafından hedef seçilmiştir. İngilizler Çanakkale
üzerinden gelecek kömür gemilerini zaten engellerken bu saldırı Osmanlı filosunu deniz
taşımacılığında yakıt yönünden sıkıntıya sokacaktı. Yıllar sonra bu konuda çalışmalar
yapan Maraşal Fevzi Çakmak’a göre bir daha ele geçmeyecek kışlık donanım, bir savaş
için çok gerekli olan haritalar, cephane, keşif amaçlı kullanılacak 2 teyyare, 3 pilot ve bir
tayyare bölüğü, askerler ve teşkilatı mahsusa tarafından cephe arkasından isyan
çıkarmak üzere özel olarak yetiştirilmiş Çerkez liderler bulunmaktaydı. Bu 3 geminin 221
personelinden ancak 36 tanesi kıyıya yakın seyreden Bezm-i Alem’den yüzerek kıyıya
çıkarak kurtulmuş, 16’sı boğulmuş, esir alınan 168 kişiden 13’ü şehit olmuş sadece 20
kişi geri dönebilmiştir. Diğerlerin hiçbirinden bilgi yoktur. Bu isimler bu Anıt’ta sayın
Başkanımız Halil Posbıyık sayesinde her sene temizlenerek yeniden konulmaktadır.
-SARIKAMIŞ FELAKETİNİN BAŞLANGICI OLDU-
Bu kayıplar Sarıkamış felaketinin başlangıcı olmuş o günden sonra Karadeniz’de üstünlük
kesinlikle rus donanmasına geçmiştir. Bu malzemeler ve askerler Trabzon’a , oradan
Erzurum’a ulaşsaydı Kafkas Cephesi’nde gene de yenilebilirdik ama hiç olmazsa bu kadar
dramatik olmazdı. Denilebilir ki Sarıkamış meydan Muharebesi Karadeniz’de
kaybedilmiştir. Sarıkamış, Donanma desteği olmayan bir kara savaşının başarılı
olamayacağının en büyük kanıtıdır. Bir hafta önce donanmamız rus limanlarını
bombalamışken sivil olmalarına rağmen askeri amaçla Karadeniz’e çıkan bu 3 gemi basit
bir denizcilik kuralı olan koruma amaçlı refakat verilmeyerek adeta Ruslara ikram
edilmiştir. Donanmamız var olsun.”
KOÇ: GÖĞSÜMÜZÜ KABARTAN KAHRAMANLARIMIZI RAHMETLE ANIYORUZ
Sarıkamış Platformu Başkanı İrfan Koç da yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Sarıkamış hareketi onbinlerce askerin kışlık giyecekleri, erzakları ve mühimmatları
götüreceği batırılan 3 gemimizin deniz şehitlerini anmak için buradayız. Vatan müdafası
için seferber olan kahraman ordumuzun 1914’de Kdz. Ereğli’de verdiği bu kayıp hepimizi
derinden üzdü. Sonrasında göğsümüzü kabartan kahramanlarımızı rahmetle anıyoruz.
Bizlere düşen en büyük görev onların bu fedekarlıklarını unutmadan gelecek nesillere
aktarmak. Ruhları şad olsun. Vatan uğruna can veren tüm şehitlerimizi rahmetle
anıyorum. Şehitlerimizin her sene anmasına vesile olan sayın Valimize, Kaymakamımıza,
Karadeniz Bölge ve Garnizon Komutanımıza, Belediye Başkanımıza ve araştırmalarıyla ışık
tutan Prof. Bingür Sönmez hocamıza, yardımcılarına, bölgelerden katılan tüm Sarıkamış
Derneklere ve tüm katılımcılara teşekkür ediyorum. Donanmamız var olsun.
-DENİZE ÇELENK BIRAKILDI, MEHTERAN KONSERİ DÜZENLENDİ-
Anıt önündeki programın ardından Amfi Tiyatro’da Milli Savunma Bakanlığı Mehteran
Birlik Komutanlığı’nın konseri düzenlendi.
“Bezm-i Alem”, “Bahr-i Ahmer” ve “Mithat Paşa” gemilerinin mürettebatı için protokol
üyeleri tarafından Deniz Kuvvetleri’ne bağlı TCG Yıldırım Fırkateyni ile olayın yaşandığı
bölgede mavi sulara çelenk bırakıldı.
GÜNDEM
16 saat önceGÜNDEM
17 saat önceGÜNDEM
18 saat önceGÜNDEM
18 saat önceASAYİŞ
18 saat önceGÜNDEM
18 saat önceGÜNDEM
19 saat önceVeri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.